Muzeum Historii Żydów Polskich Polin w Warszawie

Muzeum Historii Żydów Polskich znajduje się w Warszawie na Muranowie. Jego celem jest ochrona i przypominanie historii Żydów w Polsce, a także pogłębianie wzajemnego zrozumienia i szacunku między Polakami a Żydami oraz przełamywanie uprzedzeń i stereotypów. O celu tym ma przypominać także koncepcja samego budynku muzeum, którą omawiamy poniżej.

Budynek został zaprojektowany przez Rainera Mahlamäkiego z zespołu architektów Lahdelma & Mahlamäki Architects z Finlandii. Projekt został wybrany w międzynarodowym konkursie architektonicznym, a później był jeszcze wielokrotnie nagradzany – otrzymał m.in. The International Architecture Award przyznany przez The Chicago Atheneum (2008 r).; The Eurobuild Awards w kategorii The Architectual Design of the Year (2013 r.); Nagrodę Stowarzyszenia Architektów Polskich w kategoriach Nagroda Roku SARP i Nagroda za najlepszy obiekt architektoniczny wzniesiony ze środków publicznych (2014 r.). Natomiast samo muzeum (ekspozycja i oferta edukacyjna) otrzymało European Museum of the Year Award 2016 (Europejskie Muzeum Roku 2016).

Budynek jest minimalistyczny, by nie dominował nad pobliskim Pomnikiem Bohaterów Getta. W jego konstrukcji i zdobieniach widoczne są liczne motywy odnoszące się do narodu żydowskiego i języka hebrajskiego. Na przykład główne wejście ma kształt hebrajskiej litery taw. Na fasadzie znajdują się szklane tafle z polskimi i hebrajskimi literami występującymi w słowie „Polin” (hebr. Polska). Symolikę holu głównego można różnie interpretować, ale może on oznaczać rozstępujące się wody Morza Czerwonego, natomiast jego pusta przestrzeń – przerwanie historii Żydów przez Holocaust lub rozproszenie Żydów po świecie. Ściana krzywoliniowa holu została wykonana metodą torkretu – wtryskiwania betonu. Między ścianami holu znajduje się most, który ma symbolizować łączność między kulturami oraz między przyszłością a przeszłością.

Wystawa stała składa się z ośmiu galerii o powierzchni ponad 4000 m kw. Przedstawione są tam etapy historii Żydów; eksponaty to m.in. zabytkowe przedmioty, obrazy, makiety, rekonstrukcje i teksty. Organizowane są również wystawy czasowe – np. jedna z planowanych na rok 2017 dotyczy obecności kultury żydowskiej w muzyce popularnej XX wieku. W ofercie muzeum jest również program edukacyjny:

  • miejsce edukacji rodzinnej „U króla Maciusia” warsztaty rodzinne zgodne z pedagogiką Janusza Korczaka, warsztaty dla przedszkolaków;

  • warsztaty dla szkół zgodne z podstawą programową różnych przedmiotów;

  • konferencje i kursy dla nauczycieli;

  • spotkania z członkami stowarzyszenia „Dzieci Holocaustu” i członkami Polskiego Towarzystwa Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.